1. .NET Nedir?
.NET, Microsoft tarafından geliştirilen ve çok çeşitli uygulamalar oluşturmak için kullanılan bir yazılım geliştirme platformudur. Açık kaynaklı ve çapraz platform desteğine sahip olan .NET, masaüstü, web, mobil ve bulut tabanlı uygulamalar geliştirmek için güçlü bir altyapı sunar.
.NET iki temel bileşenden oluşur:
1. .NET Runtime (Çalışma Zamanı): .NET uygulamalarının çalışmasını sağlayan ortamdır.
2. .NET SDK (Yazılım Geliştirme Kiti): Geliştiricilerin .NET uygulamaları yazmasını ve derlemesini sağlayan araçları içerir.
2. .NET’in Temel Bileşenleri
.NET platformu, farklı geliştirme ihtiyaçlarına hitap eden çeşitli bileşenlerden oluşur:
2.1. .NET Core (Günümüzde .NET)
• Açık kaynaklı, platformlar arası çalışan (Windows, macOS, Linux) modern bir geliştirme çerçevesidir.
• Mikro servisler, web uygulamaları ve bulut tabanlı çözümler için idealdir.
2.2. .NET Framework
• Yalnızca Windows platformunda çalışan eski .NET sürümüdür.
• Windows tabanlı masaüstü ve kurumsal uygulamalar geliştirmek için kullanılır.
• .NET Core’un aksine çapraz platform desteği yoktur.
2.3. .NET Standard
• Farklı .NET sürümleri arasında ortak bir kütüphane standardıdır.
• Kodun hem .NET Core hem de .NET Framework ile uyumlu çalışmasını sağlar.
2.4. Mono ve Xamarin
• Mono, .NET’in Linux ve diğer platformlar için optimize edilmiş sürümüdür.
• Xamarin, mobil uygulama geliştirmek için kullanılan .NET tabanlı bir çerçevedir ve hem iOS hem de Android için destek sunar.
3. .NET ile Hangi Tür Uygulamalar Geliştirilebilir?
.NET, geniş bir yelpazede uygulamalar geliştirmek için kullanılabilir:
Web Uygulamaları
ASP.NET Core ile dinamik ve ölçeklenebilir web uygulamaları geliştirebilirsiniz.
Masaüstü Uygulamaları
Windows Forms (WinForms) ve WPF ile masaüstü yazılımları oluşturabilirsiniz.
Mobil Uygulamalar
Xamarin ile iOS ve Android için uygulamalar geliştirebilirsiniz.
Oyun Geliştirme
Unity oyun motoru, .NET (C#) kullanarak oyun geliştirmek için destek sağlar.
Bulut Tabanlı Uygulamalar
Azure ile .NET kullanarak ölçeklenebilir bulut uygulamaları oluşturabilirsiniz.
IoT ve Mikro Hizmetler
.NET, IoT cihazları ve mikro hizmetler geliştirmek için uygundur.
4. .NET’in Avantajları
• Çapraz Platform Desteği: Windows, macOS ve Linux’ta çalışabilir.
• Yüksek Performans: .NET Core/.NET, hızlı ve verimli bir çalışma süresi sunar.
• Geniş Kütüphane ve Framework Desteği: .NET, birçok hazır kütüphane ve API sunar.
• Güçlü Topluluk ve Microsoft Desteği: Açık kaynaklı ve büyük bir geliştirici topluluğuna sahiptir.
• C# Desteği: .NET’in ana dili olan C#, güçlü ve modern bir programlama dilidir.
5. .NET ile Geliştirmeye Nasıl Başlanır?
.NET ile yazılım geliştirmeye başlamak için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
5.1. .NET SDK Kurulumu
.NET ile geliştirme yapmak için öncelikle .NET SDK’yı kurmalısınız.
1. Microsoft’un resmi web sitesinden .NET SDK’yı indirin.
2. İşletim sisteminize uygun olan versiyonu yükleyin.
3. Terminal veya Komut İstemi’ni açarak kurulumun başarılı olup olmadığını kontrol edin:
dotnet --version
Eğer doğru kurulduysa, .NET sürümünüz ekranda görünecektir.
5.2. İlk .NET Uygulamanızı Oluşturma
.NET ile ilk uygulamanızı yazmak için aşağıdaki adımları izleyin:
1. Bir terminal veya komut istemcisi açın.
2. Yeni bir proje oluşturun:
dotnet new console -o MerhabaDunya
3. Oluşturulan dizine gidin:
cd MerhabaDunya
4. Proje dosyasını açın ve Program.cs içinde aşağıdaki gibi bir kod yazın:
using System;
class Program
{
static void Main()
{
Console.WriteLine("Merhaba Dünya!");
}
}
5. Programı çalıştırın:
dotnet run
Eğer her şey doğru çalıştıysa, terminalde Merhaba Dünya! yazısını görmelisiniz.
6. .NET’te Kullanılan Temel Programlama Dilleri
.NET platformunda en çok kullanılan diller şunlardır:
C#
.NET ile en yaygın kullanılan, modern ve güçlü bir dildir.
F#
Fonksiyonel programlama desteği sunan bir dildir.
VB.NET
Daha çok kurumsal ve eski projelerde kullanılan bir dildir.
C# dili, .NET ekosisteminde en çok tercih edilen dildir ve yeni başlayanlar için önerilir.
7. .NET İçin Geliştirme Ortamları (IDE’ler)
.NET uygulamaları geliştirmek için kullanabileceğiniz popüler geliştirme ortamları:
Visual Studio
Microsoft’un sunduğu, kapsamlı .NET geliştirme ortamıdır.
Visual Studio Code
Hafif, çapraz platform ve genişletilebilir bir kod editörüdür.
JetBrains Rider
JetBrains tarafından geliştirilen, güçlü ve hızlı bir .NET IDE’sidir.
Yeni başlayanlar için Visual Studio Community (ücretsiz) önerilir.
8. Sonuç
.NET, modern yazılım geliştirme için güçlü, esnek ve performanslı bir platform sunar. Yeni başlayanlar için öğrenmesi kolaydır ve büyük bir topluluk desteğine sahiptir. Web, mobil, masaüstü ve bulut tabanlı uygulamalar geliştirmek isteyenler için .NET harika bir seçenektir.
Eğer yeni başlıyorsanız:
1. .NET SDK’yı kurun.
2. C# öğrenmeye başlayın.
3. İlk projelerinizi geliştirin ve deneyim kazanın.